Onlangs las ik op social media comments van Tim Kight, een business consultant en coach. Ik heb hem nooit ontmoet, maar ik kan zijn scherpe en praktische manier van denken wel waarderen. Hij had het over de kracht van ‘creatieve frictie’ of anders gezegd, de waarde van het niet eens zijn.
Kight zei: “Als we onze verschillende perspectieven inbrengen en dat ‘creatief laten schuren’, testen en optimaliseren we onze ideeën en produceren we betere oplossingen”. Zijn observaties zijn eigenlijk niet nieuw en toch wel. Specifiek in onze tijd lijkt het wel of we de kunst van het oneens zijn totaal zijn verleerd.
Veel colleges en universiteiten hebben ‘safe zones’ gecreëerd, waar studenten zich terug kunnen trekken zonder angst standpunten te zien of te horen die anders zijn die van henzelf. Is dit het nieuwe leren? Dat je eigen ideeën niet worden bevraagd? Als protesten, gevolgd door rellen, plaatsvinden in verschillende delen van de wereld is het duidelijk dat iedereen praat, zelfs schreeuwt, maar niemand echt luistert.
Ook in deze corona crisis zijn er een keur aan meningen en perspectieven te horen. In plaats van te applaudisseren voor het uitwisselen van ideeën, wordt dit juist nadrukkelijk ontmoedigd door de media en politiek, wat duidelijk in ieders nadeel is. ‘Creatieve frictie’ wordt beschouwd als een onwenselijk concept, iets waar we bang voor moeten zijn in plaats van dit te omarmen.
Deze vorm van frictie is juist iets wat ik omarm, zelfs toen ik nog niet bekend was met Kight terminologie. Juist gedurende mijn jaren als editor van kranten en een magazine bespraken we de nieuwe edities met ons team. We hadden allemaal verschillende ideeën, we wilden ze allemaal horen, bediscussieerde ze en vaak debatteerden we erover. In dit proces ontdekten we bijna altijd dat de waarde van het eindproduct groter was dan de som van alle afzonderlijke delen (onze individuele bijdrage).
‘Creatieve frictie’ kan soms een beetje pijn doen, maar uiteindelijk worden we er juist beter van.
Het feit dat ‘creatieve frictie’ niet wordt aangemoedigd in veel gevallen is jammer, het is tenslotte geen nieuw idee. Sterker nog, de Bijbel is er een groot voorstander van. Bekijk de volgende teksten eens:
Frictie is voor beide partijen voordelig. Als de lemmets van twee messen elkaar raken, maken ze elkaar scherper. Hetzelfde gebeurt tussen mensen, of het nu in een werksituatie, een huwelijk, een ministry of een sportteam is. Wrijving, zelfs in een burgerlijk conflict kan ons beter maken. ‘IJzer scherpt men met ijzer, zo scherpt een man het gezicht van zijn naaste (Spreuken 27:17)
Waardeer verschillende gezichtspunten. In rechtszaken worden meerdere getuigen gevraagd zodat de jury zich een volledig en accuraat beeld kan vormen. In een vergelijkbare zin kunnen we overtuigd zijn van ons eigen gelijk maar als we bereid zijn om naar andere perspectieven te luisteren, zouden we zomaar kunnen ontdekken dat wij niet goed zaten of dat de beste oplossing een combinatie van waardevolle ideeën kan zijn. ‘Ga er niet te snel op uit om iemand aan te klagen. Wat zult u anders uiteindelijk doen, wanneer uw naaste u te schande maakt?’ (Spreuken 25:8)
Correctie kan helpend zijn. Trots kan een groot obstakel zijn in ons streven naar succes, vooral als je je heel zelfverzekerd voelt omdat je denkt dat je in je recht staat, ongeacht je gedachten of acties. ‘Creatieve frictie’ kan soms een beetje pijn doen, maar uiteindelijk worden we er juist beter van.’ Zoals een gouden oorring en een halssieraad van fijn goud, zo is een wijze vermaner voor een luisterend oor.’ (Prediker 25:12)
Gespreksvragen
- Wat versta jij in je eigen woorden onder de term ‘creatieve frictie?
- Heb jij ooit een gesprek meegemaakt waarin je zag dat ‘het oneens zijn’ op een positieve constructieve manier werd ingezet? Leg je antwoord eens uit?
- Waarom denk je dat het idee om vrije uitwisseling van verschillende ideeën toe te staan en zelfs aan te moedigen, met de vrijheid om het oneens te zijn, zo vaak geen bijval krijgt?
- Wanneer heb jij een voorbeeld gezien van ‘ijzer scherpt men met ijzer’ in jouw werksituatie?
In de onderstaande Bijbelteksten kun je meer lezen over dit onderwerp.
Jozua 2:1; Spreuken 10:19-21; Markus 6:7; Filippenzen 4:9; 2 Timotheus 2:2
Verzonden door CCA Nederland op zaterdag 2 januari 2021