MANNA 993 Heb jij al een opvolgingsplan?
Veel succesvolle mensen vinden het geweldig om te kunnen zien en evalueren wat er door hun leiderschap is bereikt. Opmerkingen als: “We kunnen niet zonder je!” strelen ons ego en benadrukken hoe belangrijk we zijn voor de missie van het bedrijf of de organisatie. Het probleem is dat er, hoewel we onvervangbaar mogen lijken, een tijd zal komen dat we ons werk niet meer kunnen doen – of dat nu komt door een promotie, een nieuwe baan, ons pensioen of zelfs door de dood. Wie zal dan het werk voortzetten, als dat nog steeds de moeite waard is om gedaan te worden?
Ik heb zakelijk leiders gekend die zo belangrijk waren voor wat hun onderneming deed, dat hun werk na hun vertrek niet voortgezet kon worden. Ze leken op de onderste kaart uit een kaartenhuis: op het moment dat ze werden weggehaald, stortte het hele huis in elkaar. Ze hadden geen uitvoerbaar opvolgingsplan.
Een vriend van mij zei vaak dat de belangrijkste test voor effectief leiderschap is wat er gebeurt als de leider wegvalt. In zijn boek Good to Great: Why Some Companies Make the Leap…and Others Don’t onderzoekt James C. Collins wat de kenmerken zijn van bedrijven die het op alle fronten niet gewoon goed doen, maar het uitmuntend. Hoewel zijn onderzoeksteam naar factoren zocht die geen betrekking hadden op de hoogste leiders, beseften ze dat ze niet om de algemeen directeur heen konden, maar niet om de redenen die je zou verwachten.
Collins schrijft: “De beste leiders hadden niet de aspiratie om een held te worden. Ze wilden niet op een voetstuk geplaatst worden of veranderen in één of ander onbereikbaar icoon. Het waren ogenschijnlijk heel gewone mensen die in stilte buitengewone resultaten behaalden. Deze leiders hadden een geweldige gedrevenheid en visie, maar ze erkenden de talenten van een ander en delegeerden verantwoordelijkheden, waardoor mensen konden doen waar ze goed in waren.
Door de hele geschiedenis heen zien we voorbeelden – zowel goede als slechte – van leiders die het belang van een opvolgingsplan begrepen of juist negeerden. De Bijbel vormt daar geen uitzondering op. In het Oude Testament werd Mozes door God uitgekozen om de Israëlieten uit hun gevangenschap in Egypte naar het beloofde land te leiden. Toch droeg Mozes nog voor het einde van hun tocht het leiderschapsstokje over aan Jozua. “Jozua nu, de zoon van Nun, was vol van de geest van wijsheid; want Mozes had zijn handen op hem gelegd. Daarom luisterden de Israëlieten nu naar hém, en zij deden zoals de HEERE Mozes geboden had.” (Deuteronomium 34:9).
De profeet Elia heeft veel wonderen verricht. God gebruikte hem om zo de confrontatie aan te gaan met koning Achab en honderden valse afgodsprofeten. Maar toen de tijd van zijn bediening ten einde liep, stak hij er veel tijd in om zijn opvolger Elisa op zijn taken voor te bereiden. Toen God Elia in de hemel opnam, was Elisa er klaar voor om de verantwoordelijkheden van de profeet over te nemen. “Hij pakte de mantel van Elia, die van hem afgevallen was, op, keerde terug en bleef aan de oever van de Jordaan staan.” (2 Koningen 2:13).
Jezus Christus is het grootste voorbeeld van een leider met een duidelijk opvolgingsplan. Na zijn opstanding bracht hij nog veertig dagen met zijn discipelen door, die gedurende de afgelopen drie jaar vierentwintig uur per dag door Hem waren toegerust. Daarna, voordat Hij ten naar de Hemel ging, vertrouwde Jezus zijn werk aan zijn naaste volgelingen toe: “Ga dan heen, onderwijs al de volken, hen dopend in de Naam van de Vader en van de Zoon en van de Heilige Geest, hun lerend alles wat Ik u geboden heb, in acht te nemen.” (Mattheüs 28:19-20).
Het werk dat jij elke dag doet is belangrijk – en hopelijk ben je gedreven om het zo nauwgezet uit te voeren als je maar kunt. Maar er zal een dag komen dat jij er niet meer bent om je werk te doen. Wie zal jou dan opvolgen?
GESPREKSVRAGEN
Weet je of er in jouw bedrijf of organisatie een opvolgingsplan ontwikkeld is om de hoogste leiders te kunnen vervangen, wanneer zij niet beschikbaar zijn of niet langer in staat zijn om hun werk te doen? Zo ja, hoe denk je dat dat eruitziet? Zo nee, welke problemen zouden dan kunnen ontstaan?
Ben je het eens met de stelling dat werkelijk grote leiders niet degenen zijn die de aandacht op zichzelf willen vestigen, maar “ogenschijnlijk heel gewone mensen zijn die in stilte buitengewone resultaten behalen”? Licht je antwoord toe.
Als je vandaag met je baan moest stoppen – om welke reden dan ook – heb je dan het vertrouwen dat iemand voldoende is voorbereid om verder te gaan met het werk dat je deed? Waarom wel of niet?
Welke rol kunnen trots en egoïsme spelen als iemand ervoor kiest om geen tijd en energie in het opleiden van mogelijke opvolgers te investeren? Hoe zou dat de missie van het bedrijf kunnen schaden?
De genoemde Bijbelteksten zijn afkomstig uit de Herziene Statenvertaling tenzij anders vermeld.
In de onderstaande Bijbelgedeeltes kun je meer lezen over het onderwerp van deze eMeal.
Spreuken 28:2; Handelingen 1:8; 2 Timotheüs 2:2; Filippenzen 2:12-18, 3:17; 1 Petrus 2:20-21
Verzonden door CCA-Nederland op vrijdag 16 december 2022